zaterdag 16 februari 2013

Misschien gaan zó de dichters dood: als de woorden op zijn


Het is jammer dat schrijvers doodgaan. 
Je zou ze eeuwig willen blijven volgen in hun ontwikkeling. Smachtend wachten op weer een nieuwe roman. De spanning of deze net zo goed is als de vorige. Maar ja, schrijvers zijn ook maar mensen en mensen gaan dood. Een oplossing voor de dood is het Letterkundig Museum. Het is alsof je je held voor het eerst mag ontmoeten en als er een gevoel in je opkomt is het wel verwondering. Je zou er bijna zachtjes van gaan praten. Het is een goddelijke wereld al die manuscripten, foto’s, aantekeningen en snuisterijen van onze schrijvers. Wie wil er nu niet de kamerjas zien waarin Slauerhoff ‘s morgens met zijn blote billen zijn eitje at?

Als ik iets moet beschrijven waar je echt van gaat fluisteren en dat echt een aura om zich heen heeft is het de brief van Hugo de Groot uit 1619. Tijdens zijn gevangenschap op Slot Loevestein weet Hugo de Groot deze brief te sturen aan zijn familielid Joris de Bie, thesaurier generaal bij de Unie. De Groot probeert uit te leggen hoe hij er door zijn ondervragers toe is gebracht Johan van Oldenbarnevelt te beschuldigen. Om Hugo de groot hangt een groot aura. Niet alleen vanwege zijn gedichten en tragedies maar ook vanwege het beroemde verhaal van zijn ontsnapping in zijn boekenkist. Als kind al sloeg je verbeelding op hol als je van dit verhaal hoorde. Deze brief spreekt die verbeelding aan. Het handschrift en de gaten in de brief laten De Groot bijna uit zijn kist opstaan.

Dit museum is niet alleen een walhalla voor literatuurstudenten, maar ook voor middelbare scholieren biedt het de mogelijkheid die dode, slapende schrijvers van de leeslijst leven in te blazen. De tentoonstelling maakt de kracht van materialiteit zichtbaar en het wordt duidelijk dat niet alleen de tekst op zichzelf van belang is, maar dat remediatie ook een grote rol krijgt. Hoe is de tekst afgedrukt en op welke manier gaat er een ander medium mee aan de slag? Waarom heeft een manuscript misschien meer aura dan wanneer het verhaal verfilmd wordt? In dit museum zijn verschillende vormen van remediatie zichtbaar, bijvoorbeeld strofes uit gedichten die op de wanden van het museum zijn afgedrukt. Een vraag voor de scholieren zou kunnen zijn: zoek drie vormen van remediatie die in het museum aanwezig zijn. Vind je dat deze vormen in kracht verliezen als je bijvoorbeeld naast een manuscript legt? Probeer uit te leggen welk object je meer aura vindt hebben. 

Ook voor de scholieren zal duidelijk worden dat schrijvers pas dood gaan als de woorden op zijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten