vrijdag 15 februari 2013

Materialiteit en aura


Materialiteit



Materialiteit is een proces, het verandert in de loop der jaren. Dit is ook te zien in het pantheon van het Letterkundig Museum in Den Haag. Daar bevindt zich een speciaal ontworpen zitmeubel, waar je als bezoeker kan zitten luisteren en kijken naar poëzie, proza, toneel, film en helden. In de poëziehoek is het gedicht Afsluitdijk van M. Vasalis te beluisteren. De oorspronkelijke materialiteit van dit gedicht is papier en stamt uit 1940. In 1987 is het gedicht door Vasalis opgenomen en nu te beluisteren in het Letterkundig Museum. De materialiteit van het gedicht maakt een technologisch proces, namelijk van papier naar geluidsopname.

Een ander voorbeeld van verandering in materialiteit zijn de manshoge glasplaten met daarop poëzie uit verschillende eeuwen. Het thema ‘licht’ staat in deze gedichten centraal en dit thema wordt versterkt door de materialiteit. Elk glasplaat wordt steeds wisselend verlicht in verschillende kleuren. De gedichten maken een materieelproces van ‘wit’ papier naar gekleurde glasplaten.

Aura
In het Letterkundig Museum staan rode vitrines waarmee je aan de hand van knoppen documenten tevoorschijn kunt halen. Eén rode vitrine gaat over Fabriekskinderen van J.J. Cremer. Dit werk heeft een aura dat vooral ontstaat of juist bestaat door de context er omheen. J.J. Cremer pleitte voor een verbod op kinderarbeid en schreef de novelle Fabriekskinderen. Tien jaar na het verschijnen van de novelle nam de Tweede Kamer het kinderwetje van Van Houten aan. De vitrinekast laat deze tien jaar zien door de novelle, de brieven aan ministers en het voorstel van Van Houten te presenteren. Los van deze context heeft de novelle een ander aura: een verhaal dat over kinderarbeid gaat.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten