dinsdag 19 maart 2013

Nostalgie: Fraktur mon Amour


De blog van Sanne over stripbelettering en het verschil in lettertypen deed mij denken aan het boek Fraktur mon Amour van Judith Schalansky (vorige week te gast bij Adriaan van Dis). In dit boek verklaart Schalansky de liefde aan de 'Fraktur', een gotische letter. De bladzijden van dit boek staan vol met Frakturen, maar er is geen sprake van een verhaal. De letters zijn afgebeeld als in het alfabet. Het gaat dan ook niet om wat de letters samen betekenen, het gaat om de letters zelf en om hun schoonheid. De bibliografische code gaat hier boven de linguistische. De Fraktur heeft een opvallende geschiedenis. Eeuwenlang was dit de meestgebruikte drukletter. In de Tweede Wereldoorlog werd de letter echter door het nazi-regime verboden. Er wordt wel gezegd dat Hitler de letter als een 'jodenletter' beschouwde en deze daarom verbood. Een andere verklaring is dat de eenvoudigere letter 'Antiqua' beter bij de tijd paste en bovendien passender was voor de verspreiding van propaganda.

Schalansky reflecteert met haar boek niet alleen op de geschiedenis van deze letter, maar ook op de hedendaagse populariteit. Dit lettertype duikt overal op in de hedendaagse cultuur: op t-shirts, album covers en tatoeages. Er bestaat een hang naar dit oude, Middeleeuwse lettertype. Er blijkt dus sprake te zijn van nostalgie. Tegelijkertijd zullen veel mensen de letter niet eens herkennen als een gotische letter, maar ervaren zij meer de oude, statige sfeer die de letter met zich meebrengt. Dit kan beschouwd worden als een simulacrum: we kennen de werkelijkheid niet, maar slechts het beeld dat er van bestaat. Velen hebben nog nooit een originele gotische drukletter gezien, maar kennen alleen de letters op die t-shirts, album covers en tatoeages.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten