Jacob van Lennep
Op de hoek van de Jacob van
Lennepstraat is op de muur het gedicht Aan een roosje van Van Lennep
geverfd. Tegen de achtergrond van het gedicht is een naakte vrouw afgebeeld en
een schilder die de tekst op de muur lijkt aan te brengen. De tekst van het
gedicht is niet leesbaar door de breuken die zich in de zinnen voordoen. Toen
de schildering eenmaal af was, was er veel protest in de straat. Zo werden er
verfbommen op de muur gegooid omdat de afbeelding van de naakte vrouw vulgair
zou zijn. De voorstanders van de muurschildering gooiden in reactie daarop
rotte eieren op de deuren van de huizen in de straat. Ter compensatie hebben de
bewoners een geldbedrag gekregen van de gemeente om vitrage en planten te
kunnen kopen zodat het zicht op de schildering enigszins vertroebeld zou
worden. Ook is het geslachtsdeel van de vrouw gecensureerd. Deze kwestie laat
de ‘presence of the work of art in history’ zien. Door de reacties op de
muurschilderingen worden maatschappelijke vraagstukken opgeworpen zoals de
vraag wat kunst is en of er naakt op straat vertoond mag worden. Deze vragen
zijn verbonden aan de tijd waarin wij leven. Zo is het aannemelijk dat in de
jaren zestig deze schildering totaal niet aanstootgevend zou zijn gevonden,
terwijl mensen dat nu wel vinden. Dat schetst de afnemende tolerantie omtrent
naakt. Omdat het kunstwerk op verschillende plekken in de geschiedenis een
andere reactie zou oproepen, is het een voorbeeld van de ‘presence of the work
of art in history’.
Multatuli
Vanuit het P.C. Hoofthuis is het
standbeeld van Multatuli te zien. Het beeld is op verschillende manieren te
interpreteren. Zo is het standbeeld in de eerste plaats een index. De fysieke
band van het teken komt direct overeen met de betekenis. Het standbeeld is in
de vorm van Multatuli en vormt Multatuli ook uit. Daarnaast kun je het
standbeeld ook zien als een symbool. Het beeld staat niet alleen voor Multatuli
maar ook voor maatschappelijke en politieke kwesties. Zo was er een actie van
RaRa (een groep die zich hard maakte tegen racisme) waarbij de naam van een van
de leden op het standbeeld werd geschreven. Het betreffende lid was eerder
opgepakt naar aanleiding van een van zijn acties, maar werd vervolgens
vrijgelaten. Met zijn vrijlating werd zijn naam op het standbeeld geschreven.
Je zou kunnen zeggen dat RaRa zich identificeert met Multatuli omdat beiden in
opstand komen tegen de onderdrukking van de gekleurde medemens. Het standbeeld
is op die manier een symbool tegen de onderdrukking.
Daarnaast staat het standbeeld
symbool voor de politiek die te weinig om cultuur geeft. Het standbeeld werd
niet gesubsidieerd door de overheid, maar moest gefinancierd worden door een
boek uit te geven waarin schrijvers zich uitten over Multatuli. Met de
opbrengst werd het beeld betaald. Deze link met de politiek die zich niet
genoeg inzet voor cultuur, is het beeld een symbool geworden voor de
ondergesneeuwde positie van cultuur. Zo werd vorig jaar een poster op het beeld
bevestigd met de boodschap dat theater De Engelenbak niet gesloten mocht
worden. Het falende cultuurbeleid van de politiek werd zo zichtbaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten