Het literaire tijdschrift is bezig aan een opmars. Niet dat het
literair tijdschrift een nieuwe medium is, allesbehalve. Al in 1761 was er De Vaderlandsche Letteroefeningen en dit jaar viert De Gids zijn 176e
jaargang. Maar we zien wel een opvallend grote hernieuwde belangstelling voor literaire
tijdschriften en het grootste succesverhaal van
allen is wel Das Magazin.
In 2011
richten Toine Donk ( Athenaeum Nieuwscentrum, literair blogger) en Daniël
van der Meer (Groene Amsterdammer, redacteur bij Babel & Voss ) Das
Magazin op. Door middel van crowdfunding en met de steun van onder meer De Groene Amsterdammer en Zarb
Champagne, wordt genoeg geld verzameld om het eerste nummer te drukken dat op 1 september
datzelfde jaar verschijnt. Meteen ontstaat er een buzz rond de nieuwkomer op de bladenmarkt.
Via sociale
media, bevriende auteurs en andere bekende namen uit de hedendaagse kunst en
cultuur raakt het blad binnen korte tijd populair. Het eerste nummer ( het
nulnummer) is al snel uitverkocht.
Nummer een verschijnt
in de lente van 2012 en het succes lijkt niet op te kunnen. De oplage wordt verhoogd
en het kwartaalblad blijkt een hit.
Hoe is dit
succes te verklaren? Het zou te simpel zijn om het succes van Das Magazin
alleen aan slimme marketing toe te schrijven, hoewel dit ongetwijfeld een grote
rol heeft gespeeld.
Zowel de bedenkers,
auteurs, als lezers van Das Magazine zijn opvallend jong. Op wat uitzonderingen
daargelaten is het een blad dat gemaakt en gelezen wordt door mensen die na
1980 geboren zijn.
Blijkbaar
bestaat er juist binnen deze groep een grote behoefte aan een literair tijdschrift
zoals Das Magazin. Een behoefte die niet vervuld kan worden door het aanbod van
reeds bestaande tijdschriften op de markt. Das Magazin maakt literatuur hip en
van nu, juist doordat het tegelijkertijd een nostalgische behoefte vervult, namelijk
die van de authentieke leeservaring. Het blad belichaamt een fysiek
cultuurproduct waarvan gedacht werd dat het op zijn retour was. De gedrukte tekst,
het tijdschrift, het boek, het fysieke literaire product lijkt terug zijn van nooit
weggeweest.
Dit zien we
ook aan het jongste project dat door de makers van het tijdschrift gelanceerd
is. Op 18 mei dit jaar zullen er 30 leesclubs tegelijkertijd plaatsvinden in
Amsterdam, 30 auteurs zullen in gesprek gaan met hun lezers en waarna er gezamenlijk bier wordt gedronken in de
Melkweg. Das Magazin rekent hiermee in een klap af met het suffe imago van de
leesclub. Het samenkomen om over boeken te praten lijkt iets van vervlogen
tijden. Maar niets is minder waar, de behoefte is groot. Alle 30 leesclubs
waren binnen no-time uitverkocht.
Wanneer we
kijken naar Das Magazin met het artikel van Bruno Latour in ons achterhoofd, zien we dat het tijdschrift als hybride functioneert
in de hedendaagse cultuur. Het publiceert zowel literaire teksten van gevierde
schrijvers als grappige teksten van bekende cabaretiers.
Het blad kan
niet zomaar geschaard worden onder de wetenschappelijk-literaire
tijdschriften, het vervult juist ook nadrukkelijk de rol van populair
tijdschrift. Als we denken in termen van zuivere sferen
( literatuur
vs populaire cultuur) zien we dat Das Magazin niet binnen het zuiveringsproject
past.
Het is een
typisch hybride tijdschrift dat een brug probeert te slaan tussen literatuur (en
in zijn verlengde de wetenschap) en de hedendaagse populaire cultuur.
Na het succes
van ‘Das Mag’ kunnen ook andere literaire initiatieven op hernieuwde aandacht
rekenen. Het papieren tijdschrift, het papieren boek, de leesclubjes, allemaal
zijn ze hipper dan ooit tevoren.
.JPG)
